Piloersemaborg

Piloersemaborg, gelegen in de provincie Groningen, dateert uit 1633. De oorsprong van de naam is onbekend, maar mogelijk is deze afgeleid van de familie Pijloetsem, die in de 15de eeuw in de buurt van Den Ham woonde. De meeste mensen kennen de borg echter als de Hamsterborg. Het oorspronkelijke steenhuis ging verloren tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

De familie De Mepsche erfde in 1567 het landgoed en het steenhuis. De familie bezat het landgoed bijna anderhalve eeuw, maar het is onduidelijk of zij er daadwerkelijk woonden. Johan de Mepsche, de erfgenaam, vluchtte in 1580 vanwege zijn protestantse geloof tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Rond 1870 onderging de borg een verbouwing in neoclassicistische stijl, waarbij de zes-ruits vensters opmerkelijke breder werden dan de ontlastingsbogen erboven. De reden voor deze ongebruikelijke verbouwing is onbekend.

Het oorspronkelijke steenhuis werd in de loop der jaren uitgebreid, waaronder een grote schuur uit 1702. Het landgoed werd lange tijd als boerderij gebruikt door de families Bosch, Boelens en Wierenga. Dit heeft ervoor gezorgd dat de borg, in tegenstelling tot veel andere, nog steeds bestaat.

De laatste eigenaren, het echtpaar Wierenga-Van der Valk, gaven de borg in beheer aan een stichting. Tegenwoordig wordt de borg gehuurd door de familie Soek, waarvan Dick Soek, voormalig chef-kok van het Schathoes van Verhildersum, het restaurant runt.

De Piloersemaborg heeft nog steeds een nutstuin, die in het verleden werd gebruikt voor het kweken van groenten, fruit en kruiden voor de bewoners. De tuin heeft ook elementen van de barokstijl en Engelse landschapsstijl.

De tuinen rond de borg, waaronder een boomgaard, worden nog steeds onderhouden en de ingrediënten uit de moestuin worden gebruikt in het restaurant.

Het landgoed had ooit het recht van zwanendrift, het exclusieve recht van de adel om zwanen te houden. Dit wordt bevestigd door de vondst van een zwanenhalsband met het wapen van de familie De Mepsche.

Een nieuw tuinhuis kijkt uit over de boomgaard en de stookhut, die rond 2000 werd herbouwd met authentieke stookinrichting, is nog steeds in gebruik.

Het landgoed herbergt tevens een prachtige verzameling stinzenflora, vooral te bewonderen in de singel rondom het huis, waar de bloemen de ruimte krijgen om te verwilderen.